تاثیر نمک بر عملکرد مغز : مزایا و معایب آن!
نمک ادویه‌ای جدانشدنی جهت حفظ تعادل چاشنی غذا و همچنین نگهداری از مواد خوراکی است. جدا از سلیقه افراد در میزان استفاده از این ماده خوراکی، تحقیقات نشان‌دهنده تاثیر نمک بر عملکرد مغز و سیستم عصبی می‌باشند. اگرچه سدیم به عنوان ماده اصلی تشکیل‌دهنده نمک بر مهارت‌های روان‌شناختی تأثیرگذار است، استفاده بیش از اندازه آن نیز می‌تواند منجر به خطرات زیادی بر سلامتی افراد شود. در این مقاله با ما همراه شوید تا با بررسی مزایا و معایب مصرف نمک بر عملکرد مغز، سلامتی خود را تضمین نمایید.
نقش نمک در عملکرد مغز
نمک یا سدیم کلرید نقشی حیاتی در متعادل‌سازی جریان خون و بهبود پیام‌رسانی در مغز دارد. یون‌های سدیم جهت انتقال پالس‌های الکتریکی در میان سلول‌های عصبی مورد نیاز هستند و اجرای ارتباط میان نورون‌ها را درون مغز به عهده دارند. تاثیر نمک بر عملکرد مغز با انجام چنین انتقالات عصبی جهت اجرای فعالیت‌‌های شناختی؛ مانند حافظه، یادگیری و تغییرات روحی آشکار می‌شود.
با این حال لازم است که میزان سدیم در بدن کنترل شود، زیرا که افزایش بی‌رویه آن سبب اختلال در پیام‌رسانی مغز می‌شود. مقدار زیاد یون‌های سدیم در جریان خونی باعث افزایش فشار خون شده و منجر به بیماری‌های عروقی می‌شود. این امر سبب کاهش انتقال سدیم به مغز خواهد شد. کمبود سدیم در مغز باعث اختلالات عصبی و منجر به بیماری‌هایی همچون آلزایمر و زوال عقل خواهد شد. در نتیجه لازم است تا با رعایت رژیم غذایی مناسب میزان نمک را در بدن خود کنترل نماییم.
میزان مناسب نمک در رژیم غذایی چقدر است؟
با توجه به تاثیر نمک بر عملکرد مغز و همچنین دیگر اندام‌های بدن لازم است تا نمک مصرفی به طور دقیق در رژیم غذایی کنترل شود. قدار مناسب نمک مصرفی بر اساس سلامت عمومی افراد و دیگر فاکتورهای مؤثر می‌تواند متفاوت باشد. با این حال توصیه کلی سازمان بهداشت جهانی بر این است که مصرف نمک به 5 گرم (حدود یک قاشق چای‌خوری) در روز برای افراد بزرگسال محدود شود. این توصیه با تأکید بر ارتباط نمک مصرفی بر افزایش احتمال فشار خون، مشکلات قلبی عروقی و دیگر خطرات اعلام شده است.
لازم به ذکر است که بسیاری از مواد فرآوری شده و همچنین مواد غذایی نگهداری شده در انواع قوطی‌ها، برای جلوگیری از خراب شدن و نگهداری طولانی‌مدت شامل مقدار زیادی نمک هستند. در نتیجه رصد و توجه به این منبع نمک در رژیم غذایی بسیار مهم است. افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دیگر همچون مشکلات کلیوی دارند، لازم است تا این مقدار توصیه شده را نیز کاهش داده و با مشورت پزشک خود میزان نمک مصرفی را محدود سازند.
اثرات مصرف نامتعادل نمک بر عملکرد مغز
مصرف بیش از حد نمک و یا کمبود آن در بدن می‌توانند تأثیرات مخربی بر عملکرد مغز داشته باشند و سبب بروز بیماری‌های مختلف شوند که در ادامه لیستی از آن‌ها را مشاهده می‌نمایید.
- هیپوناترمی: کاهش میزان سدیم در خون منجر به علائمی مانند سردرد، بی‌حالی، سرگیجه و در موارد شدید تشنج و کما شود.
- کاهش علائم هوشیاری: کمبود نمک در مغز می‌تواند انتقالات عصبی را مختل کرده و در نتیجه علائم حیاتی را دچار مشکل کند.
- فشار خون: مصرف زیاد نمک به عنوان عامل اصلی فشار خون شناخته می‌شود. این مورد باعث مشکلات قلبی عروقی و همچنین سکته مغزی خواهد شد.
- التهابات عصبی: مصرف بیش از حد مواد خوراکی حاوی نمک می‌تواند سلول‌های عصبی را مورد حمله قرار داده و باعث التهاب آن‌ها شود. این التهابات به مرور سبب بیماری‌هایی همچون آلزایمر و پارکینسون می‌شوند.
تأثیر نمک بر روحیه افراد
از آنجایی که مغز نقشی اساسی در ترشح هورمون‌های بدن دارد، در نتیجه اختلال در عملکرد آن می‌تواند روحیه فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد.
دهیدراته شدن
مصرف زیاد نمک باعث تجمع آن در جریان خونی خواهد شد. زمانی که میزان نمک در خون زیاد باشد، مقدار آب بدن کاهش می‌یابد. با توجه به نقش اساسی آب در کارایی بدن، این کمبود سبب علائمی همچون خستگی و عدم تمرکز می‌شود.
علایق غذایی
بسیاری از افراد تمایل به مصرف مواد خوراکی شور و یا به طور کلی با میزان نمک بالا دارند. این افراد پس از استفاده از این ترکیبات احساس خوشحالی کرده و دوپامین آزاد شده در مغز آن‌ها بیشتر می‌شود.
افسردگی و اضطراب
گاهی با افزایش فشار خون ناشی از مصرف زیاد نمک، افراد به استرس و اضطراب بیش از حد دچار می‌شوند. فشار خون مزمن می‌تواند بر انتقال سدیم به مغز تأثیر مخربی داشته باشد. در نتیجه پیام‌های عصبی که حاوی هورمون‌های کنترل احساس هستند، به خوبی انتقال پیدا نمی‌کنند.
اهمیت انتخاب نوع نمک در رژیم غذایی
نمک معمولی معمولاً به صورت کاملاً تصفیه شده به فروش می‌رسد. در این حالت تمام مواد معدنی و ناخالصی‌های سنگ نمک از آن گرفته می‌شود. برای جبران ید موجود در نمک به آن میزان مشخصی ید اضافه می‌شود که با نام نمک یددار شناخته می‌شود. این امر کمک می‌کند تا بسیاری از مشکلات سیستم عصبی مانند کم‌توانی ذهنی و یا همچنین کم‌کاری تیروئید رفع شوند. از طرف دیگر نمک دریا حاوی کریستال‌های درشت‌تر و همچنین ناخالصی‌های بیشتری است. اگرچه این نوع نمک دارای خواص بسیاری است، ممکن است حاوی برخی مواد زیان‌آور برای بدن باشد. به همین علت لازم است تا با انتخاب درست نمک مصرفی، رژیم غذایی سالمی را برای خود دنبال نمایید.
مضرات دیگر مصرف زیاد نمک
مصرف زیاد نمک می‌تواند علاوه بر سیستم عصبی بر دیگر اندام‌های بدن نیز تأثیر داشته باشد. رعایت این امر کمک می‌کند تا سلامت عمومی بدن حفظ شود. برخی از بیماری‌های مرتبط در ادامه آورده شده است:
- مشکلات کلیوی
- ادم
- پوکی استخوان
- اختلال در جریان الکترولیتی بدن
کلام آخر
به طور کلی نمک ماده‌ای مؤثر در انتقالات پیام‌های عصبی و اجرای وظایف سیستم مغز به شمار می‌رود. باید توجه داشت که میزان نمک در رژیم غذایی متعادل شود. به این معنا که مصرف زیادتر و یا کمتر آن از یک مقدار مشخص باعث بروز علائم مختلف و در نتیجه بیماری‌های گوناگون می‌شود. با رعایت رژیم غذایی مناسب می‌توان احتمال ابتلا به این مشکلات را به حداقل رساند.
اگرچه عواملی همچون استرس و تعریق شدید می‌تواند منجر به مصرف زیاد نمک شود، مبتلا شدن به بیماری‌هایی نظیر آدیسون و سندروم بارتر در کودکان نیز می‌تواند سبب این امر شود. در نتیجه لازم است تا با پزشک متخصص در این زمینه مشورت نمایید.
اندام جدیدت رو بساز
با متد نورون درمانی کاهش وزن اندام برتر یاد میگیری به صورت ریشه ای وزن کم کنی. کافیه جلسه مشاوره خودت رو رزرو کنی تا ظرف 3 ماه آینده یک بار برای همیشه وزن کم کنی!
نتایج دوره:
مصاحبه با تعدادی از قهرمانان کاهش وزن ما رو ببینید و با تجربه اونا کاهش وزن سریعتری رو تجربه کنید.
دیدگاه کاربران