کورتون : انواع، عوارض و روش استفاده
کورتون در درمان پاتولوژیهای التهابی حاد و مزمن که نیاز به درمان سیستمیک با کورتیکواستروئیدها دارند استفاده میشود. عمل بیولوژیکی ماده فعال آن میتواند در مدیریت علائم در شرایط آلرژیک و نئوپلاستیک نیز مفید باشد. کوروتن یک داروی مبتنی بر کورتیزون است، یک گلوکورتیکوئید که به طور معمول توسط ناحیه فاسیکوله شده غدد فوق کلیوی تولید میشود و به دلیل فعالیتهای متابولیکی و تعدیل کننده ایمنی متعدد خود شناخته شده است.
کورتون چیست؟
کورتونها قویترین داروهای موجود برای کاهش التهاب در بدن هستند. آنها در هر شرایطی که التهاب رخ میدهد مفید هستند، مانند آرتریت روماتوئید و سایر بیماریهای بافت همبند، مولتیپل اسکلروزیس و در موارد حساس مانند ادم مغزی ناشی از تومور، حملات آسم و واکنشهای آلرژیک شدید. در صورت التهاب شدید، میتوان با نظر پزشک از این دارو استفاده کرد.
روشهای استفاده از داروی کورتون
داروی کورتون به روشهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. این روشها عبارتند از؛
- تزریق داخل وریدی
- مصرف خوراکی
- به طور مستقیم بر روی ناحیه ملتهب استفاده میشود (به صورت موضعی، برای مثال به عنوان قطره چشم یا کرم پوست)
- از طریق استنشاق (مانند نسخههای استنشاقی برای ریهها که برای درمان اختلالاتی مانند آسم و COPD استفاده میشود)
- تزریق داخل عضله
- تزریق به مفصل
کورتونها را میتوان به عنوان یک آماده سازی استنشاقی برای درمان آسم استفاده کرد. آنها را میتوان به شکل اسپری بینی برای درمان تب یونجه (رینیت آلرژیک) استفاده کرد. کورتونها را میتوان به شکل قطره چشم برای درمان التهاب چشم (یووئیت) استفاده کرد. همچنین در انواع خاصی از بیماریهای پوستی، از جمله اگزما و پسوریازیس، میتوان آنها را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده اعمال کرد. داروهای کورتون را میتوان به مفاصل ملتهب ناشی از آرتریت روماتوئید یا اختلالات دیگر تزریق کرد.
عملکرد کورتیکواستروئیدها
کورتیزون هورمونی است که در قشر آدرنال تولید میشود و اثر ضد التهابی و مهارکننده رشد دارد. در محاوره، اصطلاح “کورتیزون” اغلب برای داروهای ساخته شده مصنوعی استفاده میشود که اثری مشابه هورمون خود بدن دارند. کورتیکواستروئیدها به طور مصنوعی آماده میشوند تا عملکردی مشابه کورتیزول (یا کورتیزون) داشته باشند. کورتیزول یک هورمون استروئیدی است که توسط لایه بیرونی (قشر) غده فوق کلیوی تولید میشود. از این رو کورتیکواستروئید نامیده میشود. بسیاری از کورتیکواستروئیدهای مصنوعی قویتر از کورتیزول هستند و اکثر آنها اثر طولانیتری دارند. اگرچه کورتیکواستروئیدها با اثرات متفاوت، از نظر شیمیایی با استروئیدهای آنابولیک (مانند تستوسترون) مرتبط هستند که توسط بدن تولید میشوند و ورزشکاران گاهی از آنها سوء استفاده میکنند.
انواع کورتون
نمونههایی از کورتیکواستروئیدها عبارتند از: پردنیزون، دگزامتازون، تریامسینولون، بتامتازون، بکلومتازون، فلونیزولید و فلوتیکازون. همه این داروها بسیار قوی هستند (اگرچه قدرت آنها بستگی به دوز مصرفی دارد). هیدروکورتیزون یک کورتیکواستروئید خفیفتر است که به شکل کرمهای پوستی بدون نسخه موجود است.
کورتونها با کاهش التهاب، توانایی بدن برای مبارزه با عفونتها را کاهش میدهند، به خصوص زمانی که به صورت خوراکی یا داخل وریدی مصرف شوند. به دلیل این عوارض جانبی، در صورت وجود عفونتها با احتیاط فراوان استفاده میشوند. مصرف خوراکی و داخل وریدی میتواند باعث افزایش فشار خون شریانی، نارسایی قلبی، دیابت، زخم معده و پوکی استخوان شود. در نتیجه، کورتونها تنها زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که سود آنها بیشتر از خطر باشد.
نکات مربوط به مصرف کورتونها
در صورت مصرف خوراکی یا داخل وریدی برای بیش از 2 هفته، کورتونها نباید به طور ناگهانی قطع شوند. این به این دلیل است که آنها تولید کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی را مهار میکنند، که مدتی طول میکشد تا بهبود یابند. بنابراین، در پایان یک دوره کورتیکواستروئیدها، دوز به تدریج کاهش مییابد. مهم است که اگر کورتون مصرف میکنید، دستورالعملهای پزشک خود را در مورد دوز بسیار با دقت دنبال کنید.
عوارض استفاده از کورتون
استفاده طولانی مدت از کورتونها، به ویژه در دوزهای بالاتر و به ویژه به صورت داخل وریدی یا خوراکی، همواره عوارض جانبی زیادی را ایجاد میکند که تقریباً بر تمام اندامهای بدن تأثیر میگذارد. عوارض جانبی مکرر شامل نازک شدن پوست همراه با علائم کشش و کبودی، فشار خون بالا، افزایش سطح قند خون، آب مروارید، تورم صورت و شکم، باریک شدن بازوها و پاها، کاهش سرعت بهبود زخم، کاهش رشد است. در کودکان، از دست دادن کلسیم در استخوانها (که میتواند منجر به پوکی استخوان شود)، گرسنگی، افزایش وزن و تغییرات خلقی. کورتیکواستروئیدهای استنشاقی و آنهایی که مستقیماً روی پوست استفاده میشوند عوارض جانبی بسیار کمتری نسبت به داروهای خوراکی، ورید یا تزریقی ایجاد میکنند.
کورتیزون چیست؟
کورتیزون یک هورمون طبیعی متعلق به کورتیکواستروئیدها، موادی با فرمول ساختاری نزدیک به کورتیکوسترون است. کورتیکواستروئیدها و آدرنالین هورمونهایی هستند که در شرایط استرس زا توسط غدد فوق کلیوی در خون ترشح میشوند. گلوکوکورتیکوئیدها استروئیدهای قشر آدرنال هستند که هم به صورت طبیعی و هم مصنوعی یافت میشوند و به راحتی از دستگاه گوارش جذب میشوند. آنها فشار خون را بالا میبرند و بدن را برای واکنش جنگ یا گریز آماده میکنند. کورتیزون پیش ساز غیر فعال مولکول کورتیزول، شکل فعال کورتیزون است که هیدروکورتیزون نیز نامیده میشود.
کورتیزون در درمان بیماریهای مختلف استفاده می شود. کورتیزونها داروهای ضد التهابی و سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند که ساختاری مشابه کورتیکواستروئیدهای درون زا دارند. کورتیزونهای مصنوعی ساختاری مشابه کورتیزونهای درون زا دارند. از کورتیزونهای مصنوعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پردنیزون
- پردنیزولون
- متازون
- دگزامتازون
- فلوکورتیزول
کورتیکواستروئیدها به گیرندههای پروتئینی خاص در بافتهای هدف متصل میشوند و بیان ژنهایی را که به حضور کورتیکواستروئیدها حساس هستند تنظیم میکنند و سطح و انواع پروتئینهای سنتز شده توسط بافتهای هدف مختلف را تعدیل میکنند.
نحوه استفاده از قرص کورتون
برای جلوگیری از ناراحتی معده، این دارو را به صورت خوراکی همراه با غذا یا شیر مصرف کنید. کورتون را با یک لیوان پر آب (8 اونس/240 میلی لیتر) به صورت قرص مصرف کنید، مگر اینکه پزشکتان دستور دیگری به شما بدهند. اگر این دارو را یک بار در روز مصرف میکنید، بهتر است آن را صبح قبل از ساعت 9 صبح مصرف کنید. اگر این دارو را یک روز در میان یا در برنامه دیگری غیر از برنامه روزانه مصرف میکنید، در تقویم علامتگذاری کنید.
دوز و طول درمان بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در زمانهای یکسانی مصرف کنید. برنامه مصرف دارو را به دقت دنبال کنید و این دارو را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید. بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. برخی از شرایط ممکن است با قطع ناگهانی این دارو بدتر شوند. در برخی از شرایط لازم است دوز کورتون شما به تدریج کاهش یابد.
جمعبندی
کورتون یک هورمون درون زا است که در قشر آدرنال تولید میشود. وقتی صحبت از داروها میشود، گروه مواد فعال کورتیکوئید نامیده میشود. هورمون کورتکس آدرنال کورتیزون وظایف مهم و گاهی حیاتی را در بدن انسان انجام میدهد. به طور فزایندهای در هنگام استرس آزاد میشود و به مقابله بهتر با حوادث یا استرس روحی و همچنین با بیماریهایی مانند التهاب یا تب کمک میکند. در عین حال، فرآیندهای متابولیک را تنظیم میکند و آلرژی را مهار میکند. این داروی همه جانبه که به طور مصنوعی بازآفرینی شده به عنوان دارو سالها در دسترس بوده است. کورتیکوئیدها برای درمان روماتیسم، آسم، بیماریهای پوستی و کلیوی، بیماریهای عروقی، خونی، رودهای و کبدی، بیماریهای عصبی، حالتهای شوک و پیوند اعضا استفاده میشود.
کورتونها برای بیماریهای مرتبط با التهاب تجویز میشوند. آنها ضدالتهابهای بسیار قوی هستند اما اگر اشتباه یا در طولانی مدت مصرف شوند، عوارض جانبی جدی دارند.
نتایج دوره:
مصاحبه با تعدادی از قهرمانان کاهش وزن ما رو ببینید و با تجربه اونا کاهش وزن سریعتری رو تجربه کنید.
دیدگاه کاربران