انواع مکمل غذایی برای لاغری و چاقی!
مکمل غذایی به عنوان تکمیلکننده رژیمهای طبیعی به جهت تکمیل مواد مغذی مورد نیاز بدن مورد استفاده قرار میگیرد، همچنین از ارزش غذایی و اثر فیزیولوژیک بالایی برخوردار است و از مواد غذایی یا دیگر ترکیبات بهصورت غلیظ شده تهیه میشود.
مکملهای غذایی (dietary or nutritional supplements)، برای چاقی، لاغری و پیشگیری از بیماریهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این مکمل ها، معمولا شامل انواع املاح معدنی، ویتامین ها، پروتئین ها، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب، کربوهیدرات ها، پروبیوتیکها هستند و در فرمهای مختلف مانند: قرص، کپسول، پودر و قطره (مایع) تولید میشوند. در ادامه هر آن چیز که باید درباره مکمل غذایی بدانید را مورد بررسی قرار خواهیم داد. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
مکمل غذایی چیست؟
معمولا هر فرد با مصرف غذا در طول روز میتواند ویتامین، پروتئین، چربی، فیبر، مواد معدنی، مواد شیمیایی، مواد گیاهی و سایر مواد مغذی مورد نیاز بدن را دریافت کند. با این حال در شرایط خاص و برای افرادی مانند: سالمندان، گیاهخواران، کودکان بد غذا، ورزشکاران، زنان باردار، مادران شیرده، افراد سیگاری و افرادی که به دنبال چاقی و لاغری هستند، استفاده از مکملهای غذایی توصیه میشود. این افراد معمولا نمیتوانند مواد مغذی مورد نیاز بدن را توسط رژیمهای غذایی دریافت کنند و یا به مقدار بیشتری از این مواد مغذی نیاز دارند. بنابراین مکملهای غذایی یک راه عالی برای جبران کمبودهای رژیم غذایی طبیعی است، اما نباید مصرف آن، جایگزین یک رژیم غذایی متعادل و متنوع شود.
انواع مکملهای غذایی
مکملهای غذایی به انواع مختلفی دستهبندی میشوند که هر نوع در شرایط خاص و دلیل خاص برای افراد تجویز میشوند. این مکملها عبارتاند از:
- مکملهای بیمارستانی
- مکملهای بدنسازی
- مکمل غذایی برای لاغری
- مکمل غذایی برای چاقی
- مکملهای غذایی کودکان و نوجوانان
- مکملهای ارتقا دهنده سلامتی
مکملهای بیمارستانی
این مکملها در کنار تامین نیازهای غذایی بیماران موجب پیشگیری از سوء تغذیه و کاهش طول درمان آنان نیز میشود این نوع از مکملهای درمانی در فرمول خود محتویاتی از قبیل گاواژ، اسیدهای آمینه، کربوهیدرات و پروتئین وی دارند.
مکملهای بدنسازی
یکی از رایجترین مکملهای غذایی، مکملهای بدنسازی است که میان ورزشکاران از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است. هر ورزشکار وابسته به شرایط خود نیاز به جذب مواد مغذی بیشتری نسبت به سایر افراد دارد. رژیمهای غذایی بسیاری برای ورزشکاران وجود دارد اما استفاده از مکملهای غذایی در کنار این رژیمها حائز اهمیت است.
مکمل غذایی برای لاغری
مکملهای غذایی برای کاهش وزن میتوانند به شما در پر کردن شکافهای تغذیهای و بهبود سلامتی کمک کنند، اما اگر هدف کاهش وزن است، مهم است که ابتدا نیاز خود را با غذاهای مناسب و متنوع تامین کنید. مکملها برای جبران کمبودها غذایی در نظر گرفته شدهاند، اما جایگزین مناسبی برای رژیم غذایی مناسب و متعادل نیستند.
با این وجود، مکملها میتوانند به کاهش وزن سالم با تکمیل رژیم غذایی متنوع کمک کنند. اگر سعی کنید با استفاده از مکملها همراه با رژیم غذایی متشکل از غذاهای باکیفیت، سبک زندگی سالم و ورزش منظم وزن خود را کاهش دهید، بهترین نتایج را به دست خواهید آورد. مهم است که همیشه، قبل از مصرف هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن است استفاده از برخی مکملهای کاهش وزن با عملکرد داروها تداخل داشته باشد و بر اثربخشی آنها تأثیر بگذارد.
مکملهای کاهش وزن عبارتاند از:
- کاهش اشتها
- چربی سوزها
- کاهش دهنده جذب کربوهیدرات و چربیها
مکملهای کاهش اشتها
مکملهای کاهش اشتها به صورت کلی شامل پروتئین و فیبر هستند که این مواد بر بالا بردن احساس سیری و همچنین کم کردن اشتها تاثیر گذار هستند، مکملهای لاغری با افزودن فیبر و پروتئین به کم شدن حس گرسنگی کمک میکنند و پروتئین موجب افزایش ترشح هورمونهایی میشود که احساس گرسنگی را از بین میبرد.
بیشتر بخوانید: چرا پروتئین در رژیم غذایی مهم است؟
مکملهای چربی سوز
چربی سوزها با استفاده از محتویات خود مانند: ال کارنیتین، کافئین، عصاره چای، قهوه سبز، زیره، زنجبیل، کپسایسین و… موجب افزایش متابولیسم شده و در نتیجه کاهش وزن را به همراه خواهند داشت.
کاهش دهندههای جذب کربوهیدرات و چربیها
این مکملها معمولا حاوی ترکیباتی هستند که با غیر فعال کردن آنزیم آمیلاز، باعث کمتر شدن جذب چربیها و کربوهیدرات میشوند. عدم جذب کربوهیدرات و چربی به بدن برای کاهش وزن کمک میکند.
مکمل غذایی برای چاقی
مهمترین دلیل لاغری نامتعارف و کمبود وزن در افراد مختلف، نداشتن رژیم غذایی مناسب و عدم دریافت مواد مغذی مورد نیاز بدن برای رشد و افزایش وزن است. مکملهای افزایش وزن، با قرار دادن کراتین، پروتئین، گینر، روغن ماهی و … در محتویات خود موجب دریافت بهتر مواد مغزی و بهبود روند جذب این مواد میکند. استفاده از مکملهای لاغری و چاقی، بدون داشتن رژیم مناسب غذایی و انجام فعالیتهای ورزشی مناسب موثر نخواهند بود.
مکملهای غذایی کودکان
یکی از رایجترین مکملها، مکملهای افزایش وزن و قد برای کودکان و نوجوانان است؛ از آنجائیکه کودکان در سنین حساس رشد هستند نیاز به جذب مناسب مواد مغذی دارند و همچنین عدم جذب این مواد، خطر ابتلا به بیماریهای عفونی را افزایش داده و منجر به کاهش یادگیری و رشد ناکافی در کودکان خواهد شد. از طرف دیگر کمبود وزن میتواند زمینه ساز بسیاری از بیماریهای مختلف در دوران بزرگسالی نیز باشد، بنابراین استفاده از مکمل غذایی مناسب برای کودکان و نوجوانان بسیار مهم است. رشد مناسب قد در آینده کودکان بسیار تاثیر گذار است و توجه به این نکته یکی از دغدغههای اصلی والدین میباشد؛ استفاده از مکمل غذایی مناسب به جذب ریز مغذیها برای تحریک هورمونهای رشد و کمک به استحکام استخوان برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان در بزرگسالی و پیری، همچنین افزایش طول استخوان کمک میکند.
ارتقا دهنده سلامتی
بسیاری از مکملهای غذایی به جهت ارتقا سلامت بیماران تولید میشوند، این مکملها عبارتند از:
کاهش دهنده استرس
استفاده از این مکملها با تولید هورمونهایی مانند سروتونین به کاهش استرس بیماران کمک میکند.
تقویت کننده پوست و مو
در این مکملهای از ویتامینهای مهم مانند ویتامین A، بیوتین، ویتامین C، D، E، روی آهن و… که برای رشد مو نیاز است استفاده میشود. دلایل متعددی برای ضعیف شدن و عدم رشد مناسب مو وجود دارد.
کاهش دهنده التهاب
دلیل بروز بیماریهای مزمن مانند: دیابت نوع ۲، آلزایمر، بیماریهای قلبی و عروقی، آرتریت روماتوئید، چاقی، سندروم متابولیک و… التهاب است. به همین دلیل استفاده از مکملهایی نظیر کورکومین، زنجبیل، امگا۳ و… با تاثیر بر کاهش سطح التهاب و پیشگیری از بیماریهای التهابی کمک میکند.
مکملهای غذایی را چگونه مصرف کنیم؟
مکملهای غذایی در انواع مختلفی مانند: قرص مکمل غذایی و پودر مکمل غذایی در دسترس هستند. زمان و روش استفاده از هرکدام به نوع و ویژگی آن بستگی دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
- مولتی ویتامین
- ویتامین C
- ویتامین E
- ویتامین دی
- ویتامینهای گروه B
- ویتامین A
- قرص کلسیم
- قرص آهن
- زینک
مولتی ویتامین
بهتر است که برای پیشگیری از بروز عوارض جانبی مصرف مولتی ویتامینها مانند: دل درد، حالت تهوع و استفراغ این مکملها، همراه با غذا مصرف شوند. بهترین زمان استفاده از مولتی ویتامین، همزمان با وعده صبحانه و نهار است، استفاده از آن با وعده شام مشکلی به وجود نخواهد آورد.
ویتامین C
بهترین زمان برای مصرف ویتامین C، قبل از وعده صبحانه است، اما میتوان آن را ۲ ساعت بعد از دیگر وعدهها نیز مصرف کرد. ویتامین سی خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و معمولا به صورت محلول در آب مصرف میشود. برای جذب بهتر ویتامین ث آن را با معده خالی مصرف کنید و از خوردن غذا تا ۳۰ دقیقه بعد از آن خودداری کنید.
ویتامین E
این ویتامین از دسته ویتامینهای محلول در چربی میباشد و خاصیت آنتی اکسیدانی دارد، وظیفه ویتامین E مقابله با رادیکالهای آزاد است. همچنین به بهبود اختلالات تولید مثل، حفظ سلامت پوست، تقویت سیستم ایمنی و کاهش کلسترول کمک میکند. زمان ایدهآل برای مصرف قرص ویتامین E در کنار وعدههای غذایی است. مصرف این ویتامین به همراه غذاهایی که حاوی چربیهای مفید هستند، به جذب بهتر آن در بدن کمک خواهد کرد.
ویتامین دی
ویتامین D از دیگر ویتامینهای محلول در چربی است و بهترین روش جذب آن قرار گرفتن در برابر نور خورشید است. این ویتامین به دلیل جذب کلسیم تاثیر زیادی بر سلامت استخوانها دارد، همچنین بهتر است ویتامین D، همراه با وعدههای غذایی مصرف شود.
ویتامینهای گروه B
بدن قابلیت تولید ویتامینهای گروه B را ندارد بنابراین باید از مکملهای این سری از ویتامینها استفاده کرد. این گروه از ویتامینها مانند ویتامین ث از جمله ویتامینهای محلول در آب به حساب میآیند. شرایط مصرف آنها نیز مانند ویتامین C قبل از صبحانه یا ۲ ساعت بعد از دیگر وعدههایی غذایی است.
ویتامین A
مصرف مکملهای حاوی ویتامین A باید همراه با وعدههای غذایی مصرف شوند. ویتامین A نیز از دسته ویتامینهای محلول در چربی است بنابراین شرایط مصرف آن مانند ویتامین E میباشد. ویتامین A بر تقویت سیستم ایمنی و بینایی تاثیر بسیاری دارد.
کلسیم
کمبود کلسیم یکی از بیماریهای شایع است، کمبود آن میتواند نرمی یا پوکی استخوان را به دنبال داشته باشد. یکی از مهمترین مواد معدنی که بدن به آن نیاز دارد، کلسیم است، در صورت نیاز به مصرف قرص کلسیم، بهتر است آن را هم زمان با وعدههای غذایی خود بخورید. نکته مهم برای مصرف کلسیم، این است که برای جذب بهتر نباید، ۲ ساعت قبل و ۴ ساعت بعد از آن هیچ مکمل و دارویی دیگری مصرف کنید.
قرص آهن
بهترین زمان مصرف قرص آهن ۱ ساعت قبل از صرف غذا یا ۲ ساعت بعد از آن است، فقر آهن یا کم خونی یکی از رایجترین بیماری میان افراد است.
زینک
این ماده معدنی اهمیت بالایی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و همچنین برای پیشگیری از ریزش مو، حفظ سلامت ناخن و پوست استفاده میشود. از مقادیر مناسب زینک برای رشد طبیعی کودکان استفاده میشود.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی چگونگی مصرف مکملهای غذایی و انواع آن پرداختیم و همچنین ذکر کردیم که مکملهای غذایی به هیچ عنوان نباید جایگزین وعدههای غذایی شوند. استفاده از قرص و پودرهای مکمل غذایی در کنار انجام فعالیتهای ورزشی و رژیم غذایی مناسب مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین خواهد کرد و از ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان و… جلوگیری خواهند کرد.
سوالات متداول
استفاده از مکملهای غذایی در صورت رعایت نکات مهم و مشورت با پزشک هیچگونه عوارضی را درپی نخواهد داشت.
استفاده از قرص و پودرهای مکمل غذایی بستگی به نوع آن دارد. معمولا از ویتامینهای محلول در آب قبل از غذا و ویتامینهای محلول در چربی همزمان با وعده غذایی استفاده میشود.
بله، استفاده از مکملهای غذایی مناسب میتواند به رشد قد در سنین رشد کمک فراوانی کن. همچنین باعث تقویت سیستم ایمنی و استحکام استخوانها نیز میشود.
نتایج دوره:
مصاحبه با تعدادی از قهرمانان کاهش وزن ما رو ببینید و با تجربه اونا کاهش وزن سریعتری رو تجربه کنید.
دیدگاه کاربران