افت قند خون چیست و چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
افت قند خون (هیپوگلیسمی) در افراد دیابتی شایع است؛ اما ممکن است برای دیگر افراد هم اتفاق بیفتد. درمان به‌موقع قند خون پایین بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا ممکن است در طول عمر بیمار درمان نشود. با ما در این مقاله همراه باشید تا پی ببرید افت قند خون چیست و چه زمانی اتفاق می‌افتد.
افت قند خون چیست؟
قند خون (گلوکز) عموماً از کربوهیدرات و نوشیدنی‌های مصرفی نشئت می‌گیرد. این ماده به‌عنوان انرژی و سوخت اصلی اندام‌های بدن از حمله مغز مورداستفاده قرار می‌گیرد. هورمون‌های متفاوتی در ایجاد تعادل سطح گلوکز نقش دارند، مانند انسولین و گلوکاگون. افراد دیابتی نیازمند مصرف داروهای مخصوص جهت تولید این هورمون‌ها هستند. زمانی که انسولین زیادی در بدن تولید شود، افت قند خون اتفاق می‌افتد. بررسی سطح گلوکز در بدن باید به طور همیشگی انجام شود تا از خطرات احتمالی پیشگیری شود.
افت قند خون در چه افرادی دیده می‌شود؟
در یک تحقیق بیان شده است که حدود 80% از افراد دیابت نوع 1 و 50% از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که انسولین مصرف کی‌نمایند، هر یک ماه یکبار افت قند خون را تجربه می‌کنند. افرادی که از داروهای خوراکی قند خون استفاده می‌کنند نیز ریسک بالایی در این مورد دارند. موارد زیر احتمال کاهش قند خون را بالا می‌برند.
- مصرف زیاد انسولین
- نحوه تزریق انسولین؛ تزریق سرنگ در یک قسمت از بدن به طور مداوم
- میل نکردن وعده غذایی یا مصرف ناکافی کربوهیدرات
- مصرف بی‌رویه‌ی مشروبات الکلی
همچنین ممکن است بدون ابتلا به دیابت افت قند خون را تجربه کنید، در این صورت لازم است به پزشک مراجعه نمایید. برای مثال اگر برای مدت طولانی گرسنه بوده‌اید و یا فعالیت‌های ورزشی شدیدی را انجام داده‌اید. همچنین در صورت مصرف زیاد الکل می‌تواند سبب این امر شود. در مواردی رشد تومور در پانکراس می‌تواند منجر به افت قند خون شود.
افت قند خون چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
سطح گلوکز در بدن از فردی به فرد دیگر متغیر است. کاهش میزان قند خون از سطح نرمال آن در افراد دیابتی مخصوصاً دیابت نوع 1 دیده می‌شود. سطح سلامت در حالت ناشتا برای افراد دیابتی mg/dL 70 و برای دیگر افراد mg/dL 55 است. کاهش گلوکز پایین‌تر از این مقدار افت قند خون نامیده می‌شود.
ناآگاهی از هیپوگلیسمی
برخی افراد علائم خاصی را در هنگام افت قند خون احساس نمی‌کنند که به آن “ناآگاهی از هیپوگلیسمی” گفته می‌شود. به این معنا که اگر فردی در معرض هیپوگلیسمی‌های مکرر قرار گیرد، سطح قند خونی که باعث علائم می‌شود، پایین و پایین‌تر می‌رود. برای جلوگیری از عوارض احتمالی می‌توانید قند خون را به طور منظم چک نمایید و یا از دستگاه پایش مداوم قند خون (CGM) استفاده نمایید.
علائم افت قند خون
هیپوگلیسمی می‌تواند با علائم متفاوتی بروز نماید که در ادامه لیستی از آن‌ها آورده شده است.
- احساس گرسنگی شدید
- لرز و تعریق
- سرگیجه
- حس مورمور شدن لب‌ها
- تپش قلب
- تاری یا کاهش دید
- تشنج یا بی‌هوشی (در موارد شدید)
در صورت مشاهده و یا احساس هر یک از علائم گفته شده لازم است سریعاً از مواد قندی و کربوهیدرات استفاده نمایید.
روش‌های مقابله با افت قند خون
علاوه بر بررسی میزان گلوکز خون، سازمان دیابت آمریکا قانون “15-15” را جهت کنترل افت قند خون پیشنهاد داده است. به این معنا که:
- 15 گرم از یک کبوهیدرات زود جدب را مصرف نمایید.
- پس از 15 دقیقه سطح قند خون خود را چک نمایید.
- اگر همچنان پایین‌تر از سطح سلامت بود، 15 گرم دیگر کربوهیدرات مصرف نمایید.
- دوباره میزان قند خون خود را چک نمایید و تا زمانی که به سطح معین برسد این پروسه را ادامه دهید.
چنانچه نمی‌توانید سطح قند خون خود را بررسی نمایید، قانون 15-15 را تا زمانی که حالتان بهتر شود ادامه دهید. مثال‌هایی از موادی که حاوی 15 گرم کربوهیدرات هستند: مقدار کمی از یک میوه مانند نصف موز، یک قاشق سوپ‌خوری از عسل یا شکر.
عوارض افت قند خون
در صورتی که هیپوگلیسمی به موقع تشخیص داده نشود می‌تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. برای مثال ممکن است سبب تخریب و یا از دست دادن برخی اندام‌های بدن (کلیه و کبد) شود. همچنین باعث آریتمی قلبی و در مواردی ایست قلبی می‌شود. عدم توجه به افت قند خون می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به مغز بزند.
راه‌های تشخیص افت قند خون
تنها راه تشخیص زودهنگام افت قند خون در افراد دیابتی بررسی منظم میزان آن به وسیله دستگاه‌های تشخیصی است. این دستگاه‌ها با استفاده از یک سوزن مقداری از خون موجود در انگشت فرد بیمار را مورد آنالیز قرار می‌دهند. استفاده از دستگاه CGM بسیار مفید است؛ زیرا شما می‌توانید آن را برنامه‌ریزی نمایید. به این طریق، در اثر کاهش قند خون از میزان تعیین شده دستگاه به شما هشدار می‌دهد. این موضوع در مواقع حساس مانند رانندگی یا در زمان خواب بسیار مؤثر خواهد بود.
افراد غیردیابتی لازم است در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمایند تا تحت درمان قرار گیرند.
کلام آخر
افت قند خون یا هیپوگلیسمی وضعیتی است که در بین افراد دیابتی شایع است؛ اما ممکن است در افراد سالم نیز بروز نماید. تشخیص و کنترل این موضوع بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا ممکن است باعث خطرات زیادی مانند سرگیجه، بی‌حالی، لرز و حتی تشنج شود. با بررسی مداوم سطح گلوکز بدن و همچنین چکاپ‌های پزشکی می‌توان نرخ وقوع آن را کاهش داد.
چنانچه فرد مبتلا به دیابت به دلیل اضطراب، افت قند خون را تجربه کند، دیابت عصبی رخ داده‌است. در نتیجه افرادی که زمینه دیابت دارند، بهتر است از هرگونه استرس که باعث تشویش ذهن می‌شود، اجتناب نمایند.
اندام جدیدت رو بساز
با متد نورون درمانی کاهش وزن اندام برتر یاد میگیری به صورت ریشه ای وزن کم کنی. کافیه جلسه مشاوره خودت رو رزرو کنی تا ظرف 3 ماه آینده یک بار برای همیشه وزن کم کنی!
نتایج دوره:
مصاحبه با تعدادی از قهرمانان کاهش وزن ما رو ببینید و با تجربه اونا کاهش وزن سریعتری رو تجربه کنید.
دیدگاه کاربران