پوکی استخوان شدید در سالمندان
پوکی استخوان شدید در سالمندان یک بیماری بسیار شایع است. علت آن نیز این است که برای جلوگیری از پوکیاستخوان در سنین بالا، تنها راه این است که در دوران قبل از پیری، یک رژیم غذایی مناسب و غنی از کلسیم داشته باشیم.
متأسفانه، پوکی استخوان شدید در سالمندان تقریباً بدون علامت است. در واقع، هیچ نشانهای وجود ندارد که بگوییم این بیماری قریبالوقوع است و بتوانیم پیش از بروز آن کمی شرایط را کنترل کنیم. در اغلب موارد، پوکیاستخوان خود را با شکستگیهای معمولی خود نشان میدهد. متأسفانه پوکیاستخوان یک بیماری است که قابلدرمان نیست و باید با آن مدارا کرد. بااینحال، نهتنها برای جلوگیری از آن، بلکه برای کاهش یا توقف پیشرفت آن نیز میتوان کاری انجام داد. در برخی موارد، درمانهای موجود حتی تراکم اسکلت را افزایش میدهند و تا حدودی روند کاهش استخوان را معکوس میکنند.
درمان پوکی استخوان شدید در سالمندان
برای کنترل پوکی استخوان باید چندین گزینه را رعایت کنیم. اولین گزینه اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی است. در کنار رژیم غذایی باید ورزشدرمانی و مصرف دارو را نیز جدی بگیریم. انجم صحیح تمامی نکاتی که به آن اشاره خواهیم کرد، باعث میشود تا از پیشرفت بیشتر پوکیاستخوان و عمل جراحی جلوگیری شود. در این مقاله تمامی نکات مفید برای رعایت یک رژیم غذایی مخصوص پوکیاستخوان آمده است.
توصیههای تغذیهای برای درمان پوکی استخوان شدید در سالمندان
رژیم غذایی سرشار از کلسیم و فسفر و سطوح کافی ویتامین D ویتامین K برای پیشگیری و مبارزه با پوکیاستخوان ضروری است. همچنین همانطور که در بالا گفتیم، بهتر است مقدار برخی از غذاها را محدود کنید.بیایید ببینیم برای تضمین این شرایط چه چیزی و چه مقدار توصیه میشود؟
مصرف غذاهای غنی از کلسیم
مخصوصاً شیر و تولیداتی مثل کشک برای کنترل پوکیاستخوان شدید در سالمندان، بسیار مفید هستند. برخی از محصولات شیلاتی، حبوبات و غلات کامل نیز دارای درصد نسبتاً مناسبی از کلسیم هستند.
مصرف غذاهای غنی از ویتامین D و k
حتی اگر این ویتامین عمدتاً از طریق پوست در معرض نور خورشید جذب شود، میتوان مقادیر کموبیش قابلتوجهی از ویتامین D را با رژیم غذایی مصرف کرد. در جگر مخصوصاً ماهیهایی مانند ماهی کاد، در گوشت ماهی و در روغن بهدستآمده از آن، در زرده تخممرغ و در قارچ وجود دارد.
برخی از کارشناسان غذایی معتقدند که کمبود ویتامین K ممکن است با پوکیاستخوان مرتبط باشد. البته این موضوع هنوز ثابت نشده است و در دست تحقیق است. ویتامین K1 به طور گسترده در غذاهای با منشأ گیاهی و بهویژه از نوع برگ یا گل مانند اسفناج، کاهو، کلم بروکلی، کلم، کلم بروکسل، شلغم و غیره وجود دارد. برای جذب بیشتر آن از غذا نیز بهتر است از روغنهای گیاهی مانند روغن زیتون استفاده کنیم.
منبع کافی منیزیم برای درمان پوکی استخوان شدید در سالمندان فراموش نشود:
این ماده معدنی در استخوانسازی نیز نقش دارد، به همین دلیل کمبود مزمن آن میتواند در پوکیاستخوان نیز نقش داشته باشد. منیزیم دردانههای روغنی (گردو، فندق، بادام و غیره)، در حبوبات (لوبیا، عدس، نخود، نخود، و غیره)، در غلات کامل و سایر سبزیجات بهوفور یافت میشود.
به مقدار کافی از هر ماده غذایی بخورید:
بهعنوانمثال، سهم غذاهای گوشتی را به 100 گرم، محصولات ماهی را به 150 گرم، پنیرهای کهنه را به 50 گرم، پنیرهای تازه را به 100 گرم محدود کنید. شیر و ماست به 125 میلیلیتر، از تخممرغ به 50 گرم مصرف کنید. مقادیر زیر میتواند راهنمای مناسبی برای شما باشد:
- حدود دو وعده گوشت در هفته
- دو یا سه محصول شیلاتی
- در کل سه تخممرغ
- دو وعده پنیر بالغ یا سه پنیر تازه (بهاستثنای پارمسان در وعدههای اول)
- سه بار در روز شیر و ماست ;
- گوشتهای پخته شده باید گهگاهی مصرف شوند و همچنین کنسرو ماهی .
نمک و قند زیادی را از رژیم غذایی خود حذف کنید:
کاری که نمک در بدن ما انجام میدهد، کمی پیچیده است. در واقع مصرف نمک بهاندازه مناسب هیچ ایرادی ندارد.
نمک بهعنوان عاملی برای افزایش دفع کلسیم در ادرار شناخته میشود و همین مسئله باعث میشد تا فرض را بر آن بگریم که یک عامل خطر برای ایجاد پوکیاستخوان محسوب است. اما عملکرد نمک پیچیدهتر از این مسئله است. افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار با مصرف بیشتر سدیم میتواند با افزایش جذب رودهای کلسیم رژیم غذایی جبران شود؛ بنابراین به نظر نمیرسد که تعادل کلی کلسیم با مصرف بیشتر سدیم کم شود.
از طرفی، مصرف شکر، ممکن است با افزایش التهاب و بار اسیدی کلیوی و افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار منجر به پوکیاستخوان شود. یعنی شکر احتمال بیشتری دارد که عامل خطر پوکیاستخوان در صورت مصرف بیش از حد باشد.
البته که این امر توجیه خوبی برای آزادی در مصرف نمک نیست و باید بهاندازه مصرف شود. همین امر در مورد غذاهای شور (گوشتهای پخته شده، سوسیسهای پخته شده، کنسرو ماهی، تنقلات شور مانند چوبشور یا چیپس یا بادامزمینی؛ پنیرهای خیلی کهنه، همه غذاهای حاوی آبنمک یا نمک و غیره) صدق میکند.
غلات و حبوبات را مصرف کنید:
علاوه بر غنی بودن از فیبر (که در رژیمهای غذایی با کالری زیاد و وعدههای زیاد زیادهروی میشود) حاوی بسیاری از عوامل ضد تغذیه هستند. بخش غلات برای اولین دوره باید حدود 80 گرم باشد. برای حبوبات خشک 50 گرم و نان 50 گرم است (از مشتقات دیگر مانند بیسکویت، نان سوخاری و … صرفنظر میکنیم). مقدار و تعداد کل وعدهها باتوجهبه ترکیب کلی رژیم غذایی بسیار متفاوت است.
میوه و سبزیجات را مصرف کنید:
به همان دلایلی که قبلاً توضیح داده شد. 4-6 وعده در روز 50-250 گرم بین غذاهای خام و پخته کافی است. مصرف شکر اضافه شده را حذف کنید و دستورالعملهای شیرین را تاحدامکان محدود کنید. مصرف قهوه، چای تخمیر شده، نوشیدنیهای انرژیزا را محدود کنید.
غذاهای مناسب پوکی استخوان شدید در سالمندان
خلاصه غذاهای توصیه شده و غیر توصیه شده در رژیم غذایی برای پوکیاستخوان را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:
غذاهایی که توصیه نمیشوند | غذاهایی که توصیه میشود |
غذاهای غنی از نمک: رژیم غذایی با سدیم زیاد باعث ازدسترفتن کلسیم در ادرار میشود. | شیر: حداقل دو لیوان در روز (حتی بدون چربی) |
پروتئین اضافی رژیمی که پروتئین بیش از حد بالایی دارد، ازدستدادن کلسیم در ادرار را افزایش میدهد. بااینحال، لازم به ذکر است که در مطالعات مختلف نشاندادهشده است که رژیمهای غذایی با پروتئین بالا جذب رودهای کلسیم را افزایش میدهند و افزایش تلفات این ماده معدنی در ادرار را جبران میکنند. بهترین کار حفظ تعادل مصرف پروتئین است. | پنیرهای تازه که کمچرب و کمنمک باشند. ماست: محصولات غنی شده با محتوای کلسیم بالا در بازار وجود دارد. بااینحال، ماست سنتی دارای محتوای کلسیم مشابه شیر است |
حبوبات/سبزیجات بیش از حد: بهخصوص برخی سبزیجات (اسفناج، چغندر) یا بهطورکلی زیادهروی در جذب کلسیم رودهای کاهش میدهند. | حبوبات / سبزیجات بهاندازه: لوبیا و نخود دارای محتوای کلسیم خوبی هستند |
غذاهای کامل: مصرف زیاد غذاهای کامل و مکملهای سبوس، جذب رودهای کلسیم را کاهش میدهد. | آبهای معدنی: آبهای بیکربنات / کلسیم دارای محتوای کلسیم بالایی هستند |
قهوه و کافئین: مصرف زیاد کافئین باعث افزایش ازدستدادن کلسیم در ادرار میشود. | ماهی: برخی از ماهیها مثل سالمون دارای محتوای کلسیم قابلتوجهی هستند. |
علائم اولیه پوکی استخوان شامل موارد زیر است:
عقب رفتن لثهها
ضعیف شدن قدرت دست
ناخنهای ضعیف و شکننده
علائم ثانویه پوکی استخوان شامل موارد زیر است:
کوتاه شدن قد
شکستگی ناشی از زمین خوردن
درد گردن یا پشت
حالت خمیده یا شکستگی فشاری
ورزش کردن
مصرف کلسیم کافی
دریافت ویتامین D
پرهیز از مواد ناسالم
نتایج دوره:
مصاحبه با تعدادی از قهرمانان کاهش وزن ما رو ببینید و با تجربه اونا کاهش وزن سریعتری رو تجربه کنید.
دیدگاه کاربران