نفخ شکم در بارداری

بسیاری از مادران باردار از نفخ شکم رنج می‌برند. بارداری و تغییرات ناشی از آن به این معنی است که هضم غذا کند می‌شود و رحم فشار بیشتری به روده وارد می‌کند. نفخ شکم در دوران بارداری غیر معمول نیست، هورمون پروژسترون تضمین می‌کند که عضلات صاف، از جمله لایه عضلانی دیواره روده، شل می‌شوند. در نتیجه روده سست می‌شود و کندتر کار می‌کند. باردار شدن نیز اغلب با تغییر رژیم غذایی همراه است. بسیاری از زنان به آنچه می‌خورند توجه ویژه‌ای می‌کنند و به طور فزاینده‌ای محصولات غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات سالم می‌خورند. این تغییر در رژیم غذایی می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی شود، زیرا روده‌ها به تدریج به سبک زندگی سالم عادت می‌کنند. نفخ شکم به خصوص در ابتدای بارداری شایع است.

بارداری و زایمان در آینده باعث ناراحتی و عصبی شدن در برخی از زنان می‌شود. استرس و اضطراب به معده ضربه می‌زند و مشکلات گوارشی را افزایش می‌دهد. خوردن عجولانه و بلع سریع نیز اغلب منجر به نفخ می‌شود.

چرا نفخ شکم در بارداری رخ می‌دهد؟

در دوران بارداری، سطح هورمون جنسی پروژسترون (هورمون جسم زرد) افزایش می‌یابد. بدن شما برای حفظ بارداری به این هورمون نیاز دارد. این هورمون بر روی بدن و ذهن اثر آرامش بخش دارد. می‌تواند نوسانات خلقی را کاهش دهد، خواب را تقویت کرده و ماهیچه‌ها را آرام می‌کند. همچنین در دیواره روده ماهیچه‌هایی وجود دارد که وقتی شل می‌شوند، روده سست می‌شود. در سه ماهه آخر، رحم در حال رشد و خود کودک به معده و روده فشار وارد می‌کند. و منجر به یبوست، نفخ ناراحت کننده، سوزش سر دل و آروغ زدن می‌شود. در ادامه به بررسی سایر علل نفخ شکم در بارداری پرداخته‌ایم. این علل عبارتند از:

ترس و اظطراب

اضطراب و تنش نیز بر سیستم گوارش ما تأثیر می‌گذارد. اگر در مورد بارداری آینده نگران هستید، علائمی مانند نفخ می‌تواند نشان دهنده سطوح بالای استرس باشد.

نفخ ناشی از رژیم غذایی در بارداری

رژیم غذایی در دوران بارداری نیز می‌تواند باعث نفخ شکم شود. بسیاری از زنان باردار بیشتر غذاهای کامل می‌خورند و محصولات غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات بیشتری را در رژیم غذایی خود قرار می‌دهند. هر زنی این تغییر را به خوبی تحمل نمی‌کند. برخی افراد با خوردن غلات کامل دچار نفخ می‌شوند، همچنین برخی دیگر از افراد با ترکیب غلات کامل با غذاهای شیرین (نان و آب پرتقال) دچار نفخ می‌شوند. برخی از زنان باردار مدتی طول می‌کشد تا به تغییر رژیم غذایی عادت کنند.

کدام درمان‌های خانگی به نفخ شکم در بارداری کمک می‌کند؟

نفخ شکم موجود در بارداری را اغلب می‌توان با درمان های خانگی کاهش داد:

• دمنوش‌های گیاهی مانند: رازیانه یا نعناع فلفلی
• حمام گرم
• ماساژ شکم (در جهت عقربه های ساعت)
• استراحت و تمدد اعصاب

این درمان‌های خانگی به طور کلی برای نفخ شکم، حتی در خارج از بارداری نیز استفاده می‌شود. درمان‌های خانگی محدودیت‌هایی دارد. اگر علائم در مدت زمان طولانی‌تری ادامه یافت، بهتر نشد بهتر است با پزشک متخصص خود صحبت کنید.

برای درمان نفخ شکم در دوران بارداری چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

نفخ شکم در دوران بارداری معمولاً نیازی به درمان توسط پزشک ندارد. اما اگر  واقعاً احساس بیماری می‌کنید، تب دارید یا اصلاً قادر به دفع مدفوع نیستید، مراجعه به پزشک ضروری است. اما نگران نباشید هرچند که نفخ شکم در دوران بارداری آزاردهنده است، اما جای نگرانی ندارد.

چند نکته که به درمان نفخ شکم کمک می‌کنند

نکاتی در رابطه با رژیم غذایی وجود دارد که با آن‌ها می‌توانید راحت‌تر غذای خود را هضم کنید.

• آهسته غذا بخورید و زیاد بجویید.
• خوردن چند وعده غذا با حجم کم بهتر از چند وعده غذا با حجم زیاد است.
• از محصولات غلات کامل در ترکیب با محصولات قندی خودداری کنید. (نان سبوس دار با مربا).
• اگر از نفخ شکم رنج می برید، به خصوص پس از مصرف لبنیات، می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید که آیا از عدم تحمل لاکتوز رنج می‌برید یا خیر.
• به اندازه کافی آب بنوشید.
• از استرس دوری کنید و به راه‌هایی برای آرامش فکر کنید. مدیتیشن، یوگا، صحبت با دوستان یا تماشای سریال می‌تواند تنش‌های ذهنی را از بین ببرد. همچنین به هضم غذا نیز کمک می‌کند.
• به طور منظم و کافی ورزش کنید.
• برای کمک به هضم غذا را با زردچوبه، زیره، مرزنجوش یا زنجبیل مزه دار کنید.
• پروبیوتیک مصرف کنید.پروبیوتیک‌ها حاوی میکروب‌های مفید هستند. آنها حرکات روده را بهبود می‌بخشند.

غذاهای مناسب و نامناسب در دوران بارداری

یک رژیم غذایی متعادل در دوران بارداری برای تامین تمام مواد مغذی مهم برای شما و فرزندتان مهم است. بنابراین، اساساً باید به طور منظم سبزیجات، میوه‌ها، محصولات غلات کامل و تامین‌کنندگان مهم پروتئین (مانند محصولات لبنی کم‌چرب و گوشت کم‌چرب) مصرف کنید. اگر وگان یا گیاهخوار هستید، توصیه می‌شود از مکمل‌های غذایی نیز استفاده کنید. از سوی دیگر، باید از غذاهای زیر در رژیم غذایی خود اجتناب کنید، زیرا می‌توانند تأثیر منفی بر رشد کودک شما داشته باشند:

• الکل
• گوشت خام
• ماهی خام
• محصولات تهیه شده از شیر خام (مانند پنیر نرم یا پنیر نیمه سفت مانند کامبرت)
• تخم مرغ خام
• نوشیدنی‌های انرژی زا کافئین دار