مسمومیت غذایی : علت، علائم، تشخیص و درمان آن!

مسمومیت غذایی در نتیجه مصرف مواد غذایی فاسد شده توسط میکروارگانیسم‌ها یا سموم باکتریایی رخ می دهد. علائم معمول مسمومیت غذایی عبارتند از: درد معده، اسهال و استفراغ. مسمومیت خفیف معمولاً طی چند روز خود به خود برطرف می‌شود. در موارد شدید، بیماران باید در بیمارستان درمان شوند. مسمومیت غذایی در نتیجه مصرف غذاهای فاسد شده توسط ارگانیسم‌های مختلف یا سموم باکتریایی رخ می‌دهد. در صورت نگهداری، استفاده یا پخت نادرست غذاها ممکن است آلودگی ایجاد شود. علائم معمول مسمومیت غذایی که چند ساعت پس از مصرف غذای آلوده شروع می‌شود، معمولا حالت تهوع، استفراغ و اسهال است. مسمومیت غذایی در اکثر بیماران خفیف است و بدون درمان خود به خود بهبود می‌یابد. در ادامه این مقاله از اندام برتر به بررسی عوامل، علائم، تشخیص و درمان مسمومیت غذایی پرداخته‌ایم. با ما همراه بمانید.

علت مسمومیت غذایی چیست؟

مسمومیت غذایی در نتیجه مصرف مواد غذایی آلوده به میکروارگانیسم‌ها یا سموم آن‌ها رخ می‌دهد. مهم‌ترین دلیل آلودگی مواد غذایی رعایت نکردن بهداشت کافی در حین تولید، حمل و نقل، نگهداری یا فرآوری است.

انواع مسمومیت‌های غذایی

مسمومیت‌های غذایی را می‌توان به سه گروه تقسیم کرد. در ادامه به بررسی انواع مسمومیت‌های غذایی پرداخته‌ایم.

مسمومیت غذایی باکتریایی

شایع‌ترین عوامل مسمومیت غذایی سموم باکتریایی هستند. مسمومیت غذایی باکتریایی به دو صورت اتفاق می‌افتد:

• هنگامی که غذاهای آلوده به سموم باکتریایی مصرف می‌شوند، این سموم می‌توانند باعث مسمومیت غذایی شوند.
• پس از مصرف غذاهای حاوی باکتری، این باکتری‌ها با ترشح سموم در بدن باعث مسمومیت می‌شوند.

میکروارگانیسم هایی که معمولا باعث مسمومیت غذایی باکتریایی می شوند، عبارتند از: سالمونلا، کمپیلوباکتر، اشریشیا کلی و لیستریا. این باکتری ها عمدتاً از غذاهای حیوانی منتقل می‌شوند.

مسمومیت غذایی غیر باکتریایی

از جمله شایع‌ترین علل مسمومیت غذایی غیر باکتریایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• قارچ‌های سمی
• انگل‌ها
• فلزات سنگین (آرسنیک، سرب، کادمیوم)

عفونت‌های ناشی از ویروس‌ها

عفونت‌های دستگاه گوارش ناشی از ویروس‌ها را نیز می‌توان به عنوان مسمومیت غذایی در نظر گرفت. پزشکان بیشتر به این موارد به عنوان عفونت‌های ویروسی ناشی از غذا اشاره می‌کنند. این عفونت‌ها عمدتاً توسط نورو ویروس، روتاویروس، ویروس هپاتیت A و ویروس هپاتیت E ایجاد می‌شوند.

علائم مسمومیت غذایی چیست؟

علائم مسمومیت‌غذایی بسته به علت آن می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، تقریبا همیشه برخی از علائم اولیه وجود دارد که رخ می‌دهد. اولین علائم مسمومیت‌غذایی معمولاً به صورت تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگی شکم است. این علائم به سرعت و معمولاً در عرض چند ساعت پس از ورود سم باکتری به بدن ظاهر می‌شوند. با این حال، علائم مسمومیت معمولا در عرض چند روز ناپدید می‌شوند. سموم استافیلوکوک ترشح شده توسط باکتری به نام استافیلوکوک که یکی از عوامل مسمومیت‌غذایی است، معمولا تنها برای یک روز باعث ناراحتی می‌شود، در پایان این دوره، بدن از سموم پاک شده و علائم از بین می‌روند.

بیشتر مطالعه کنید: حالت تهوع بعد از غذا به چه عواملی بستگی دارد؟

علائم مسمومیت‌غذایی اغلب خیلی شدید نیستند و پس از چند روز خود به خود برطرف می‌شوند، حتی اگر درمان نشوند. اما گاهی اوقات ممکن است مسمومیت جدی با علائم شدید و آشکار مانند استفراغ شدید، اسهال شدید و اسهال خونی وجود داشته باشد. در صورت وجود علائم شدید، مراجعه فوری به یک مرکز پزشکی اهمیت حیاتی دارد.

مسمومیت غذایی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

شرح حال گرفته شده از بیمار در تشخیص مسمومیت‌غذایی اهمیت فوق العاده‌ای دارد. پزشک علائم و شکایات مشاهده شده در بیمار و مدت زمان آن‌ها را مورد سوال قرار می‌دهد. اگر پزشک مشکوک به مسمومیت‌غذایی باشد، می‌خواهد بداند که شما دقیقاً چه غذاهایی را در ساعات قبل از شروع علائم مصرف کرده‌اید. سپس با معاینه بیمار، اطلاعاتی در مورد دمای بدن، فشار خون، نبض و وضعیت عمومی به دست می‌آورد. تشخیص پاتوژن‌های باکتریایی، سموم آنها یا سایر سموم موجود در خون، سرم یا مدفوع اساساً با آزمایشات آزمایشگاهی امکان پذیر است. اما برای مسمومیت‌غذایی و تشخیص آن از آزمایشات آزمایشگاهی زیاد استفاده نمی‌شود.

 مسمومیت غذایی چگونه درمان می‌شود؟

در مورد مسمومیت‌غذایی، علائم معمولاً پس از یک دوره 1 تا 3 روزه خود به خود از بین می‌روند. بدن در این مدت از طریق اسهال و استفراغ از دفع سموم اطمینان حاصل می‌کند. از آنجایی که اسهال و استفراغ با از دست دادن الکترولیت‌ها و مایعات همراه است، درمان مسمومیت‌غذایی عمدتاً بر متعادل کردن الکترولیت‌ها تمرکز دارد.

بنابراین بیماران باید مایعات زیادی بنوشند. مصرف آب معدنی و چای گیاهی از این نظر بسیار مفید است. مخلوط پودری مخصوص حاوی الکترولیت‌های مورد نیاز بدن را می‌توان با آب مخلوط کرد و به بیمار داد. در خانه با مخلوط کردن 8 قاشق غذاخوری شکر گرانول و 1 قاشق غذاخوری نمک خوراکی در 1 لیتر آب می‌توان مخلوطی معادل آن را به دست آورد. اگر بیمار نتواند مایعات را به صورت خوراکی مصرف کند، ممکن است به حمایت الکترولیت مایع داخل وریدی نیاز باشد.

برای جلوگیری از مسمومیت غذایی چه باید کرد؟

مصرف مواد غذایی ایمن مهم‌ترین راه برای پیشگیری از بیماری‌های ناشی از غذا است. اگر میکروارگانیسم‌ها وارد غذایی شوند که پخته نمی‌شود، می‌توانند زنده بمانند و آن غذا را آلوده کنند. در اینجا مواردی وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از مسمومیت‌‌غذایی انجام دهید:

شیر و آبمیو‌ه‌های غیر پاستوریزه نباید مصرف شود. غذاهای پاستوریزه فرآیندی را طی کرده‌اند که میکروب‌ها را از بین می‌برند. غذا به خصوص گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ باید به مقدار مناسب پخته شوند. پختن این غذاها تا انتها باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌های مضر می‌شود. غذا باید بلافاصله پس از پخت مصرف شود. بنابراین، میکروارگانیسم‌های مضر زمانی برای تولید مثل ندارند.

سایر راه‌های جلوگیری از مسمومیت‌های غذایی

غذاهای نپخته مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه را باید قبل از خوردن با آب شست و شو دهید. غذاهای گرم باید در جای گرم (60 درجه سانتیگراد) و غذاهای سرد باید در جای سرد (4 درجه سانتیگراد) نگهداری شوند. همچنین مهم است که مطمئن شوید که یخچال روی 4 درجه سانتیگراد یا کمتر تنظیم شده است. هنگام تهیه گوشت خام و مرغ، غذای پخته، میوه و سبزیجات تازه را باید دور نگه داشت. به همین دلیل گوشت و سبزیجات و میوه‌ها را نباید روی یک تخته برش داد. دست‌ها باید قبل و بعد از تهیه غذا با آب گرم و صابون شسته شوند.

اندام جدیدت رو بساز

با متد نورون درمانی کاهش وزن اندام برتر یاد میگیری به صورت ریشه ای وزن کم کنی. کافیه جلسه مشاوره خودت رو رزرو کنی تا ظرف 3 ماه آینده یک بار برای همیشه وزن کم کنی!

رزرو مشاوره رایگان